Анатолій Балуценка
4401 СКРОЗЬ
ПАЛЬЦЫ
Цi дрэўца паламае незнаёмы,
Цi зробiць недарэчнасцi
сусед,
Я знемагаю ад душэўнай стомы,
Скрозь пальцы лепш глядзець на белы свет.
Здараецца паганага нямала,
Душу яно хвалюе мне штодня.
Сапраўднасць каб менш трохi
крыўднай стала,
Мо пальцы абароняць, як браня?
28.10.2000
4402 СТУЖА
Снова дождь, заплакала природа,
Небо стало тёмное, как сталь,
Беспокоит душу непогода,
Дарит ей осеннюю печаль.
Ветер стонет, разрывая душу,
И слеза сорвётся на пол вдруг,
Коль приносит гибельную стужу
Милый сердцу и любимый друг.
29.10.2000
4403 СУМНАЕ
КАХАННЕ
Зноў захмарыла, сонца не бачна,
I вэлюмам навiсла iмжа,
Хоць надвор'е змянiлась
нязначна,
Ды сумуе па сонцу душа.
Бо прыемна цудоўнае ззянне,
Як ад хмар няма нават пагроз,
Ды становiцца сумным каханне,
Як зацягне яго вэлюм слёз.
29.10.2000
4404 НЕ УМЕЮ
Невзначай её увижу
Среди солнечного дня,
Бьётся, словно дождь о крышу,
Гулко сердце у меня.
От волненья цепенею,
А ночами плохо сплю,
Но признаться не умею,
Что её уже люблю.
29.10.2000
4405 СЛЯДЫ МIНУЛАГА
Што мiне, не вернецца нiколi,
Нават вельмi моцная любоў,
Прападзе, як быццам вецер ў полi,
Цеплыня ад шчырасцi сяброў.
Што стварала для жыцця украсу,
Засталося ў думках назаўжды,
Ўсё на свеце падуладна часу,
Ды не ад мiнулага сляды.
29.10.2000
4406 ЗАХАД
СОНЦА
Сонейка на захадзе не грэе,
Хоць пякло няшчадна цэлы дзень,
Небакрай цудоўна ружавее,
Але страцiў моц сваю прамень.
Калi здатна моцна грэць
каханне,
То дарэмна нельга бавiць час,
Не прыйдзе ў жыццi другое
ранне,
Скоцiцца на захад сонца ўраз.
29.10.2000
4407 КАХАННЕ
– ПТУШКА
Сябе прымусiць нельга
пакахаць,
Каханне прыйдзе, нiбы
непазбежнасць,
Але i сiлай нельга утрымаць,
Каханню люба толькi
незалежнасць.
Каханне – птушка, ёй няма мяжы,
I невядомы шлях яе палёту,
Але яно саспее у душы,
Калi сустрэне ласку i
пяшчоту.
29.10.2000
4408 ШЭДЭЎРЫ
Амаль не чутна музыкi радкоў,
Са словамi хоць робяцца манеўры,
Ды, як не хопiць у паэта
слоў,
Нiколi не народзяцца шэдэўры.
Але i хаты трэба будаваць,
Таму не шкода розуму i працы,
Каб не з шэдэўраў ўсе вянкi
складаць:
Не кожны здатны будаваць палацы.
29.10.2000
4409 СТРАНИЦЫ ЖИЗНИ
Меня
былое не тревожит,
Коль
годы выстроить в ряды,
Их
уж засыпала пороша
И
замела мои следы.
Но
живы прошлых лет страницы,
Приятно
их листать всегда,
Не
нужно о грехах молиться,
Ведь
совесть у меня чиста.
30.10.2000
4410 БАЛАНС
Нахлынет
в памяти цунами,
Уж
пронеслось оно не раз,
Ведь
славен человек делами,
Но
ими грешен в тот же час.
Упорно
подвожу итоги,
Где
упустил чудесный шанс?
Вновь
в мыслях прохожу дороги,
Чтоб
в жизни подвести баланс.
30.10.2000
4411 ЦЯЖАР ВIНЫ
Даволi чыстая крынiца
Пускае часам каламуць:
Ў душы здарылась навальнiца,
Маланкi без супынку б'юць.
Але разгонiць вецер хмары,
I хутка сцiхнуць перуны,
Прамень засвецiцца на твары,
Ды на душы цяжар вiны.
30.10.2000
4412 ВЕТЕР И
ТРАВИНКА
Злой ветер, кронами гудя,
Совсем к земле пригнул травинку,
Она завяла без дождя
И первую ждала дождинку.
Струится дождь, стоит стеной,
Пила травинка жадно влагу,
Хоть ветер дерзкий был и злой,
Его любила за отвагу.
30.10.2000
4413 ДЕВИЧЬЯ
КРАСА
Всегда красив весенний сад,
Коль красоту дала природа,
Иль дождь идёт, иль снег, иль град –
Красив в любую пору года.
Не увядают чудеса,
Пусть жизнь до старости продлится,
Девичья нежная краса,
Хотя былая, сохранится.
30.10.2000
4414 ЗIМОВЫЯ ТУРБОТЫ
Асеннi час амаль паволi збег,
Пачалiся зiмовыя турботы,
Пляце свае карункi першы
снег,
Наперадзе марозы i сумёты.
Калi сустрэне у жыццi зiма,
На спёку недарэчна спадзяванне,
Чакаць пачуцце палкае дарма,
Халодным стане, нібы лёд, каханне.
30.10.2000
4415
ДЗЬМУХАВЕЦ
Нiбы сонца, расцвiталi
кветкi,
Але мае кожны час канец,
У лугi, ў далёкiя палеткi
Раздаваў насенне дзьмухавец.
Пладаножка хутка стала голай,
Засталась хоць да яе любоў,
Дзецi развiтаюцца са школай
I ляцяць далёка ад бацькоў.
30.10.2000
4416 РАКА
ЖЫЦЦЯ
Блiшчаць каменьчыкi на дне,
I, як крышталь, вада iскрыцца,
Цяпер прыемна снiцца мне
Дзяцiнства любага крынiца.
Ракi жыцця майго выток,
Ў ёй справы, мары i пачуццi,
Здаецца чыстаю здалёк,
Ды зблiзку досыць каламуцi.
30.10.2000
4417 БIНОКЛЬ
Калi глядзець у акуляр,
Ўсё бачна ў велiчным
адзiнстве,
Цудоўны лёс, вяршынi мар
Бiнокль паказвае ў
дзяцiнстве.
Але, калi прайшло жыццё,
У аб'ектыў глядзiш ў былое,
Не пакiдае пачуццё,
Што сапраўды яно малое.
30.10.2000
4418 НАБАТ
БЯДЫ
Жыццё збягае, як вада,
Па кроплях капаюць iмгненнi,
Ды з часам менш яго шкада,
Бо страцiць трэба значна
меней.
Губляць бязглузда вельмi
шмат,
Але не страшна страiць трохi,
Калi праб'е бяды набат
Няма нi страху, нi трывогi.
30.10.2000
4419 ПЕВЕНЬ
I САЛАВЕЙ
Смяяўся певень з салаўя,
Што ён – няшчасны недарэка,
Малы, як ўся яго сям'я,
I не умее кукарэкаць.
Ды гаспадар сяброў чакаў,
Гасцей сустрэў па-беларуску,
Каб певень болей не крычаў,
Яго пусцiлi на закуску.
30.10.2000
4420 КЛIЧА БАРАЦЬБА
Калi дасягнута мэта,
То барацьбы мiнулай шкода,
I адчуваеца бяда,
Не акрыляе асалода.
I перамога – як ганьба,
Такая псiхiцы прырода,
Наперад клiча барацьба,
Бо сум ад цiхага балота.
30.10.2000
4421
ПРЕКРАСНАЯ ДАМА
Прельщает чудесным, но строгим нарядом,
И камнями в злате сияет,
Прекрасная дама с пронзительным взглядом,
Но сердце моё не пронзает.
И если она вдруг окажется рядом,
О прежней любви вспоминая,
Смотрю на неё я невидящим взглядом,
Ведь сердце тревожит иная.
30.10.2000
4422 СПIРАЛЬ
Змыкаюцца праз час заўжды кругi,
Таму iсцi прыемней па
спiралi,
Нi роспачы няма i нi тугi,
Што ногi у двух соснах
заблукалi.
Спiраль бяжыць бясконцая амаль,
Дае натхнення радасныя крылы,
Ды здолець вельмi шмат вiткоў, на
жаль,
I волату недастаткова сiлы.
31.10.2000
4423 ГОРЬКАЯ
ОБИДА
Не нужны бриллианты и шелка,
Коль душу разбередила измена,
Когда любовь, как ночка, коротка,
Когда она становится, как пена.
Любовь должна быть крепкая, как сталь,
Иначе к ней всегда придут угрозы,
Тогда в душе страданья и печаль,
Не удержать обиды горькой слёзы.
31.10.2000
4424 РАЗНЫЕ
ДНИ
Прекрасный светлый летний день,
Расплылось солнышко в улыбке,
И хочется укрыться в тень
Под кроною кудрявой липки.
Холодный зимний день и снег,
И солнце слабо согревает,
Не помогает даже мех,
Мороз под шубу залезает.
31.10.2000
4425 ОРЛИНЫЙ
ПОЛЁТ
Я берегу, как око, имидж свой,
Пусть туча склоны гор покорно лижет,
И облака срастаются с землёй,
А я хочу значительно быть выше.
Я не стремился
покорить звезду,
Но для меня милей всегда свобода,
Признательно к ногам не упаду,
Мне хочется орлиного полёта.
31.10.2000
4426 КРАСНОЕ
РУБИЩЕ
Не выбирается судьба,
Кому какая повстречалась,
Рубища красного тропа
В душе у каждого осталась.
Советов нет уже давно,
Благодарим за это Богу,
Но смотрим в мир через окно,
Никак не выйдем на дорогу.
1.11.2000
4427
СТРУМЕНЬ ЛЮБВI
У глыбiню вачэй гляджу,
Яны – чысцюткая крынiца,
Хвалююць сэрца i душу,
Ад прагi хочацца напiцца.
Яе струмень ў душу бяжыць
I смела адчыняе дзверцы,
Хачу з яго бясконца пiць,
Любоў палае моцна ў сэрцы.
1.11.2000
4428 МАЛАДАЯ
ДУША
Няма як звыклай працы для нарога,
Яго праз час з'есць, безумоўна,
ржа,
Калi ёсць хваляванне i
трывога,
У барацьбе гартуецца душа.
Калi нарог арэ – як срэбра
ззяе,
Але знiшчальны для яго
прастой,
Так i душа узрост не адчувае,
Як справы клiчуць – будзе
маладой.
1.11.2000
4429 ПРАМЕНI СОНЦА
Прыемна ў святле сонечным купацца,
Не свецiць сонца шчасця кожны
дзень,
Прыходзiцца упарта намагацца
Здабыць хаця б адзiн яго
прамень.
Вясёлкаю бясконца шчасце ззяе,
Ў душы, наогул, не бывае хмар,
Калi яна каханне сустракае,
Заўжды ў праменях сонца светлы твар.
1.11.2000
4430 ДРУГИЕ
ВРЕМЕНА
Весною иль порой осенней
Носили платья подлинней,
Стыдливо прятали колени
Девчонки юности моей.
Стыда теперь уж нет в помине,
Коль есть – то грош ему цена,
Все носят только супермини,
Пришли другие времена.
1.11.2000
4431 ЗВЁЗДЫ
Смотреть на звёздочки приятно,
Они для всех свой дарят свет,
Всегда приятнее двукратно,
Когда звезде семнадцать лет.
Но время звёзды не жалеет,
Их яркость уж совсем не та,
Ведь не горит звезда, а тлеет,
Как пепел, меркнет красота.
1.11.2000
4432 БРЕЗЖИТ
НАДЕЖДА
Я посылал свои стихи в столицу,
Ответа до сих пор на письма нет,
Открою электронную страницу,
Ко всем ведь благосклонен Интернет.
Давно пишу свои стихи на полку,
Набралось море их за много лет,
Стремленье напечататься без толку,
Теперь надежда брезжит выйти в свет.
2.11.2000
4433 СОЛНЦЕ
СЧАСТЬЯ
Тучи в небе, бьют в стекло дожди,
Грусть в душе по солнечному лету,
Где-то счастье бродит впереди,
Но пока его почти что нету.
Я хочу в громаде чёрных туч
Отыскать хоть малое оконце,
Чтоб туда прорвался светлый луч,
Чтоб согрело душу счастья солнце.
2.11.2000
4434 АПОШНI РАЗ
Здарыцца шмат чаго у першы
раз,
Бо разнастайны у жыцця малюнак,
I ад каханай «Так» пачуць ў адказ,
I атрымаць свой першы пацалунак.
Ўсё здатна паўтарыцца шмат
разоў,
То жыта сееш, то iдзеш па
пожнi,
Абновяцца сяброўства i любоў,
У смерцi толькi першы раз –
апошнi.
2.11.2000
4435 ГАНЧАРЫ
Дзiравых нарабiлi шмат
гаршкоў,
Як склалi ў бурт – падняўся
аж да неба,
Упарта круцяць круг ганчарны зноў,
Нiкому посуд з дзiркамi не
трэба.
Стараюцца паэты-ганчары,
Ды верш вядомым стаць не мае
шансу,
Бо дачакалiсь да другой пары:
З фарфору посуд трэба цi з
фаянсу.
2.11.2000
4436 ПРАМЕНЬ
ПЯШЧОТЫ
Дождж i паўнаважкая вясёлка
Неба упрыгожылi ураз,
Ды была паганай падрыхтоўка,
Бо прамень гуллiвы хутка
згас.
I ў каханнi цяжка ад маркоты,
Знемагае сэрца ад тугi,
Як адзiн дае прамень пяшчоты,
Ды не усмiхаецца другi.
2.11.2000
4437 ЖЫЦЦЁВЫ
СОК
Бяроза горка плакала ад ран,
Знявечыў цяжка ствол сякерай збоку
Бязлiтасны i жудасны тыран,
Каб назбiраць бярозавага
соку.
I робiцца амаль заўсёды грэх,
Стварае моцны жорсткiя умовы,
Не для патрэбы – толькi для уцех
П'е з слабага апошнi сок
жыццёвы.
2.11.2000
4438
ЦУДОЎНАЕ НАТХНЕННЕ
Ляцеў з гары у бездань вадаспад,
У пырскi разбiвалiсь яго
воды,
Для плынi берагi былi – як
кат,
Ў палёце адчуваўся густ свабоды.
Палёт кароткi, як у зайца
хвост,
Адно, але прыемнае, iмгненне,
Ды выпрасталась плынь на поўны рост,
Каб атрымаць цудоўнае натхненне.
2.11.2000
4439
САМОТНАЕ ЗЯРНЯТКА
Саспеў, нiбы нявеста, колас
жыта,
I загулялi жвавыя сярпы,
Было зярнятка на зямлi забыта,
А iншыя папалi у снапы.
Яно ў самоце жудасна тужыла,
Сварылась на нязграбную руку,
Але вясной сагрэлась i ажыла,
Перамалолi iншых на муку.
3.11.2000
4440 ТАПОЛЯ
I БЭЗ
Разрослася вялiкая таполя,
Сваёю ганарылась вышынёй,
Ды бэзу напаткалася нядоля,
Што рос ў цянi без сонейка пад ёй.
А ў хаце было цёмна, як у пеклi,
I нават моцны сук ў страху залез,
Бязлiтасна таму таполю
ссеклi,
Малым быць лепш, бо жыць застаўся бэз.
3.11.2000
4441 ХВАЛЯ I
БЕРАГ
Аб бераг хваля бiлась безлiч
раз,
Змяняла нешта, хоць нябачна вокам,
Ды надышоў зусiм iнакшы час,
I бераг стаў цяпер бетонным блокам.
Раней пясок шпурляла на траву,
Хоць часам пашкаджала сабе грудзi,
Цяпер, разбi хаця ўшчэнт
галаву,
Нiякiх змен ад барацьбы не
будзе.
3.11.2000
4442 И
ГРУСТЬ, И ТРЕВОГА
Грусть на душе сменяется тревогой,
Пускай была бы лучше только грусть,
Наверно, не своей иду дорогой,
Но раз пошёл, путь добрым будет пусть.
Ведь не смертельна лёгкая тревога,
Она ночами мучает меня,
Не страшно потревожиться немного.
Вернётся ль грусть ко мне с приходом дня?
3.11.2000
4443 МРОI ЮНАЦТВА
Ў мiнулае пайшлi i вальс, i
танга,
Цяпер ў пашане не падобны стыль,
Паводзiны зусiм другога рангу
Ад моды рэжуць свой уласны скрыль.
Спяваюць песнi зместам у два
словы
З пяцi зусiм несумяшчальных
нот,
Змяняюцца жыццёвыя умовы,
У мрой юнацтва iншым стаў
палёт.
3.11.2000
4444 ХАЛОДНЫ
ЛЁД
Заззяла яркае святло,
Ёсць для душы свае законы,
Каханне ранняе прыйшло,
Яно не церпiць забароны.
Я п'ю яго цудоўны мёд,
Менш асалоды з кожным годам,
Праз час ў душы халодны лёд
Ужо застанецца на потым.
3.11.2000
4445 ШКАДА...
Чужому мы бясконца рады,
Дачкам расiйскiм i сынам,
Схiляем голавы на святы,
Сваiх зусiм не трэба нам.
Музеем Колас ганарыўся,
Ён – пра палескi шлях ўспамiн,
Паэт ў дзень гэты нарадзiўся,
Ды я прыйшоў к Яму адзiн.
3.11.2000
4446 ГОРКI ВЫНIК
Шляхi капыты коней бiлi
звонка,
Жыццю тады у грош была цана,
Гiсторыi ганебная старонка,
Ёй назва – грамадзянская
вайна.
Час доўгi ганарылiсь
перамогай,
Не разумелi жудаснай бяды,
Што крочылi зусiм не той
дарогай,
У вынiку прыйшлi у нiкуды.
4.11.2000
4447 СТАРОНКI ЖЫЦЦЯ
Рабiн асеннiх яркiя рубiны
Заззялi у аправе залатой,
Красой натхненне выклiкаць
павiнны,
Ды адчуваю ў сэрцы неспакой.
Бо страцяць яркi колер ягад
гронкi,
I золата пападае у бруд,
Гартае хутка час жыцця старонкi,
Ў нябыт збягае прыгажосцi
цуд.
4.11.2000
4448
НЕКАХАНЫ
Белы пух да спадобы зямлi,
Бо адводзiць лiхую пагрозу,
Бо ён з жытам азiмым палi
Трохi хоць баранiць ад
марозу.
Ды зiмовы бязрадасны лёс,
Хаця снег быў спачатку жаданы,
Халадней ён, бадай, чым
мароз:
Цяжка жыць, калi муж
некаханы.
4.11.2000
4449 ЧАС
ЮНАЦТВА
Пападала чырвоная лiстота,
Застаўся голым кучаравы клён,
Гняце яго трывога i маркота,
Вясну сваю успамiнае ён.
Заўсёды настрой восенню паганы.
А быў якi узнёслы па вясне!
Юнацтва час цудоўны i жаданы
Цяпер пабачыць можна толькi ў сне.
4.11.2000
4450 НАПЕРАД
НЕВЯДОМА
Крутыя павароты лёсу,
Як профiль вельмi бурных
хваль,
То кiнуць ў светлую палосу,
А потым ў цемру дна амаль.
Ў жыццi наперад невядома
Цi бура будзе або не,
Прыйдзе ў душу ад гора стома,
Цi шчасце крыламi кране.
4.11.2000
4451 ЧЫСТАЯ
ВАДА
Зноў да вытокаў сцежка зарастае,
Яе ўсё меней бачна кожны год,
Ўжо мову хтосьцi страцiў, хто
страчае.
Без ўласнай мовы мы – якi
народ?
Ёсць тыя, хто упарта робiць
крокi,
Каб абышла нас чорная бяда,
Расчысцiць каб магутныя вытокi,
Каб бегла мовы чыстая вада.
4.11.2000
4452 ЦЯЖКАЕ
РАЗВIТАННЕ
Ты для мяне быў лепш, чым нагарода,
Але сапраўдны апынуўся зух,
Агiдная i ласка, i пяшчота,
Калi яна падзелена на дзвюх.
Мне грэлi сэрца словы аб
каханнi
I былi значна саладзей, чым
мёд,
Не думала аб цяжкiм
развiтаннi,
Халодным стала сэрца, нiбы
лёд.
4.11.2000
4453 ПЕРШЫЯ
КРОКI
Прыйшло ка мне каханне
незнарок,
Iду цяпер ў нязнаную краiну,
Раблю яшчэ свой толькi першы
крок,
Дзiцячы час я за спiной
пакiну.
Юнацтва пачынаю светлы шлях,
Заходжу ў храм чароўны i высокi,
З натхненнем ў сэрцы, радасцю ў вачах
Я першыя раблю ў каханнi
крокi.
5.11.2000
4454 ВЫСОКI ПIК
Цудоўны свет пачуццяў i шырокi,
Каб расказаць пра ўсе, не хопiць
слоў,
Сярод iх ёсць чароўны пiк
высокi,
Якому назва – чыстая
любоў.
Пiк не заўжды на сонцы ярка
ззяе,
Бо часам надыходзiць хмар
вэлюм,
Тады душа, як рану, адчувае
Бясконцы i няўмольны цяжкi
сум.
5.11.2000
4455 СВОЙ
ПЕВЕНЬ
Пытаўся певень малады старога:
«Навошта столькi мець табе
праблем?
Курэй цудоўных ў статку
вельмi многа,
Як у султана, у цябе гарэм».
Ды певень у адказ яму смяецца
I кажа: «Мне хапiла б i
адной,
Але без пеўняў iншым куды
дзецца?
Не ў кожнай ў хаце пабач певень свой».
5.11.2000
4456 КНIГА ЖЫЦЦЯ
То сцюжу адчуваю, то адлiгу,
То гора, а то радасць цераз край,
Даўно свайго жыцця гартаю кнiгу,
А на старонках пекла або рай.
Але канец яе яшчэ далёкi,
Да вокладкi багата ёсць
лiстоў,
Упэўнена ў жыццi раблю я
крокi,
Хоць час асеннi мой ужо
прыйшоў.
5.11.2000
4457 ПЫТАННЕ
Не разабрацца у вялiкай
хеўры,
Душу людзей адразу не адчуць,
Ствараюць рукi генiя шэдэўры,
I рукi ката голавы сякуць.
Не ўсе, вядома, жудасныя каты,
Але стаiць пытанне не дарма,
На кожным кроцы вады, вады, вады...
Чаму высокароднасцi няма?
5.11.2000
4458 ЗАЛАТАЯ
НIВА
Была калiсьцi нiва залатая,
Ды пустазеллем пышна зарасла,
Даўно свайго аратага чакае,
Але пара яшчэ не надышла.
Зямля ў знямозе сейбiтаў
чакае,
Свае каб словы кiнулi туды,
Каб красавала нiва залатая,
I важкiм быў наш колас
залаты.
5.11.2000
4459
САПРАЎДНЫЯ БЕЛАРУСЫ
Нашу родную моўную нiву
Ўзгадаваў за стагоддзi народ,
Ды цяпер ёй гатуе магiлу,
Каб памерла, шмат чынiць
нягод.
Ды сапраўдныя ёсць беларусы,
Чыi сэрцы паходняй гараць,
Што пазбегнулi рускай
спакусы,
Хочуць мову сваю ўратаваць.
5.11.2000
4460 ЛЯ
БАРЫКАД
Бяда мне, але радасць для яго,
З iм падзялiць яе нiяк не ў
змозе,
Бо мне свабода даражэй ўсяго,
Iдзем мы з iм не па адной
дарозе.
Трывожны загудзе калi набат,
На абарону мар сваiх мы
ўстанем
Па розныя бакi ля барыкад,
Як ворагi, у вочы з гневам глянем.
5.11.2000
4461 7 ЛIСТАПАДА
Здавалась, скiнулi тырана,
Да шчасця адчынiлi шлях,
Ды атрымалi нечакана
Ад разбурэння сум i жах.
Чырвоным стаў, як быццам свята,
Жалобны дзень ад той пары,
Са зброяй брат iшоў на брата
Ў чарнейшы дзень ў календары.
6.11.2000
4462 КРОКI ГIСТОРЫI
Гiсторыi благiя крокi:
Хоць абяцалi нам заўжды,
Як зоркi, камунiзм далёкi,
Ды ўдосталь не было яды.
Спачатку прадразвёрсткi
драма,
Рабунак жорсткi i разбой,
I «Прадавольчая праграма»,
Ў канцы мы харчавалiсь ёй.
6.11.2000
4463 БЛАГОЕ
ДРЭВА
Амаль заўжды не ўдосталь хлеба
Было ў часы бальшавiкоў,
Ссякаць благое дрэва трэба,
Што не дае зусiм пладоў.
Паверылi i здуру ссеклi,
А вынiк зведалі якi:
Не у раю цяпер, а ў пеклi,
Лепш прышчапiць было сукi.
6.11.2000
4464 СВАБОДА
I ХЛЕБ
У светлых марах кожнага
народа
Ёсць рэч, якой бясконцая цана,
Натхненна клiча да сябе
свабода,
Але без хлеба кволая яна.
Калi ў жыццi здараецца
нагода,
Зрабiць каб выбар з гэтых
двух патрэб,
Заўжды другой становiцца
свабода,
А першай застаецца толькi
хлеб.
6.11.2000
4465
СПАДЗЯВАННЕ
Сказала слiва: «Буду жыць
адна,
Бо крону пышна упрыгожаць
кветкi,
А скончыцца чароўная вясна,
I вырастуць мае
плады-падлеткi».
Ды спадзявалась слiва так
дарма,
Прыйшоў канец прыветлiваму
лету,
Але плада нiводнага няма,
Не дачакацца слiў ад
пустацвету.
6.11.2000
4466 СВАЯ
СЦЕЖКА
Ёсць крокi ў плён i крокi ў
нiкуды,
I як бы доля па душы не секла,
Ў рай сцежку трэба пракладаць заўжды,
Чужыя сцежкi завядуць у
пекла.
Не зарастала сцежка каб травой,
I каб вяла к нябачанаму цуду,
Хадзiць я буду сцежкаю сваёй,
Чужыя сцежкi назаўжды забуду.
6.11.2000
4467 ПЛЁННЫ
ВЫНIК
На жаль, не маю хоць маленькiх крыл,
Таму лятаць нiколi я не ў
змозе,
Мяне дарожны пакрывае пыл,
Бо крочу па няходжанай дарозе.
Нялёгка мне iсцi па цалiне,
Але душой ў вандроўцы – не
прыгонны,
Я веру: з часам цяжкi час
мiне,
I вынiк можа апынуцца плённы.
6.11.2000
4468 ДОЎГI ПУЦЬ
Бягуць бясконцых думак цягнiкi,
Iмчаць мяне ў далёкую краiну,
I толькi трэба выбраць, з iх
якi
Прыемней ў гэты час для успамiну.
Здаралась многа рознага ў жыццi,
I плённы сустракаўся шлях, i марны,
Кацiў па рэйках доўгага пуцi
Вагон купэйны i вагон таварны.
7.11.2000
4469 ЛЮБIМАЯ ПЕСНЯ
Цудоўнай хваляй музыка лiлася,
I слоў прыгожых бегла палатно,
Ды песнi пра Алёну i пра Яся
Спявалi ад душы ужо даўно.
Знаходзiлiсь калiсьцi у
прадвеснi,
Цяпер марозiць жорсткая зiма,
Каб зараз заспяваць, любiмай
песнi,
На жаль вялiкi, ўжо даўно
няма.
7.11.2000
4470 ЗАВIРУХА I ЗАВЕЯ
Закруцiла завiруха,
Замарозiла зiма,
На душы туга i скруха,
Бо каханага няма.
Снегам хай сячэ завея,
Ды не страшная яна,
Як каханы сэрца грэе,
А ў душы пяе вясна.
7.11.2000
4471 IДЭI I МАСТАЦТВА
Аб крылах марыў Леанарда,
Гады у пошуках прайшлi,
Хоць да мэты iшоў упарта,
Не адарваўся ад зямлi.
Iдэй заўсёды ёсць багата,
Бо думка птушкаю ляцiць,
Прагрэс дасць дзейнасць тэхнакрата,
Мастацтва трэба, каб зрабiць.
7.11.2000
4472 РАКА I
РЭЧЫШЧА
Цяклi крынiчкi у раку,
Яна вадою ганарылась,
Бо рэчышча было з пяску,
Ды нечаканае здарылась.
Аднойчы скончыўся пясок,
Канец прыйшоў адразу цуду,
I добра бачылась здалёк,
Што стала шэрай плынь ад
бруду.
7.11.2000
4473 ЧУЖЫЯ I
СВАЕ
Сысцiся цяжка берагам,
Таму няма мiж iмi спрэчкi,
Збудуюць мост цi тут, цi там,
Агульным бераг стане ў рэчкi.
Нiхто чужога не кране
Знянацку, незнарок, адразу,
Свайго нiколi не мiне,
Цi крыўду зробiць, цi абразу.
7.11.2000
4474 АПОШНЯЕ
IМГНЕННЕ
Iдзем мы па жыццю ад матчыных калысак,
Пачуццi ярка асвятляюць шлях,
Загасне вогнiшча, ачахне
хутка прысак,
I попел разляцiцца па палях.
Iдзе ў нябыт за пакаленнем пакаленне,
Спачатку радасць свецiцца ў
вачах,
Але заўжды прыйдзе апошняе iмгненне,
Калi касцёр жыцця зусiм ачах.
7.11.2000
4475 ЛАНЦУГI
Калi ужо звязалi ланцугамi,
То позна iх праз сiлу
разрываць,
Хоць цiснуь шыю, нiбы
абцугамi,
Ды прыйдзецца працяглы час трываць.
Бо i металы падуладны часу,
Магутная з'ядае iх iржа,
Лепш не давацца ў ланцугi
адразу,
Каб волю мелi цела i душа.
7.11.2000
4476 ТАНЕЙ
КАЛЕНДАР
Плакалi бярозкi залатыя,
Што лiстоты ўжо на iх няма,
Вецер, нiбы воўк, бясконца
вые,
Цiха наблiжаецца зiма.
Стаў нiжэйшым небасхiл
высокi,
Зацягнуўся ён вэлюмам хмар,
Пахавалiсь срэбныя аблокi,
Ўсё таней на сценцы календар.
7.11.2000
4477 АНТЫПОД
КАХАННЯ
Каханне, як касцёр з лаўжу,
згарэла,
Здалёк не зразумець усiм: чаму?
А справа ў тым, што кволым было цела,
Дапамагчы не здолела яму.
Згарае платанiчнае каханне,
Хаця высокiм быў яго палёт,
Яго руйнуе палкае жаданне,
Ператварае хутка ў антыпод.
7.11.2000
4478 МОРА
МАЛАДОСЦI
Далёкiя, цудоўныя гады,
Ды не таму, што меў ў дастатку штосьцi,
Бо шчасце адчуваў ў той час заўжды,
Таму, што меў больш мора маладосцi.
Ды крочыць час, расце яе цана,
Была заўжды – цяпер
прыходзiць ў госцi,
Забудзе хутка пра мяне яна,
Не утрымаць мiнулай
маладосцi.
7.11.2000
4479 ЧАТЫРЫ
РАДКI
Сем строф было, i шэсць было таксама,
У тры, чатыры i, тым болей, ў пяць,
I нават ў дзве ўмяшчалась панарама,
Хачу ў адной яе адлюстраваць.
Двухстрофны верш, змест у яго багаты,
Ды хопiць з часам чатырох
радкоў,
Каб расказаць пра сцiпласць i
пра вады,
Пра гора, шчасце, радасць i любоў.
7.11.2000
4480 ЛЮБЫ
СУСЕД
Стварыць каб незалежную краiну,
Нiколi не ўзнавiўся каб саюз,
Рашуча трэба рэзаць пупавiну,
Хутчэй вялiкарускi скiнуць
груз.
Вяртаць сваю, як цуд, як песня, мову,
Ўваходзiць, як i iншыя, у
свет,
Стварыць каб незалежнасцi
аснову,
Расiя будзе любы, ды сусед.
7.11.2000
4481
ПАПЯРЭДНIК
У тэхнiцы, навуцы i культуры
Нiхто б вядомай постаццю не
стаў,
Раней каб не заклалi ведаў
муры,
Не пакарыўся б славы п'едэстал.
Бо без падмурку не зрабiць
будовы,
I не пабачыць ззяючых вяршынь,
Як папярэднiк не заклаў
асновы,
Не ў змозе адчынiцца неба
сiнь.
7.11.2000
4482 КУРНАЯ
ХАТА
Калi хвалiць курную хату,
Здаўна стаiць што на дрыгве,
Не выправiць нiколi ваду,
Бо мiф вялiкасцi жыве.
Не мець пакуты каб ад дыму,
Шукаць патрэбна iншы пляц,
Душа каб пела ад уздыму,
Лепш новы збудаваць палац.
8.11.2000
4483 ПАГАНЫЯ
РЭЧЫ
Як рэчы iншым iмям называць,
Казаць што добра, дзе ўвесь час пагана,
Ў жыццi адразу можна
заблукаць,
Ды з часам выяўляецца загана.
Абразу здатны выклiкаць
падман,
Хоць i здаваўся плён яго дарэчы,
Душа заные, як ад цяжкiх ран,
А рукi не крануць паганай
рэчы.
8.11.2000
4484 ПАРНЫ ПАЛЁТ
Каханне уздымае да нябёс,
Замест блакiту часам кiне ў
слоту,
Заўжды ў iм прыхавана шмат пагроз
Для парнага, прыгожага палёту.
Ляцець iмкнулiсь, нiбы
галубы,
Але iмкненнi адразнялiсь
трохi,
Ды з часам боль прыходзіць ад
журбы,
А ён разводзiць у бакi дарогi.
8.11.2000
4485 ВЕЧНАЯ
ТЭМА
У прозы тэмы розныя свае,
Ды для душы паэзiя – саветнiк,
Пачуццяў дождж паэзiя дае,
Не да спадобы варушыць ёй сметнiк.
Яна – увасабленне для
красы,
Па густу ёй па душах вандраванне,
Чырвонай нiткай ў ёй праз ўсе
часы
Праходзiць тэма вечная – каханне.
8.11.2000
4486 IСЦI ПОРУЧ
Знайсцi нялёгка шчасце ад
патолi,
Звязаць няпроста лепшую з надзей,
Як слабка – не ўтрымаецца нiколi,
Вяроўка разарвецца, як мацней.
Таму стаiць бясконцае
пытанне:
Як самы аптымальны шлях знайсцi,
Каб утрымаць жаданае каханне,
Каб поруч праз жыццё заўжды iсцi?
8.11.2000
4487 СВАЯ
АРБIТА
Валошка кажа: «Ад навалы гiну,
Бо круцiцца бясконца галава,
Ад паху, што iдзе з куста
палыну,
Пячэ нязносна збоку крапiва.
Як добра мне раней было у жыце!»
Але часы цудоўныя прайшлi,
Заўсёды лепш быць на сваёй
арбiце,
Не адрывацца ад сваёй зямлi.
8.11.2000
4488 ЛIСТ I КВЕТКА
Лiст думаў: «Я прыгожы i
зялёны,
На мне па ранках чыстая раса,
I я раней у кветку быў ўлюбёны,
Ды згасла за тры днi яе
краса».
Не слала кветка на яго праклёны,
Хоць чула плёткi i ганебны
свiст,
Вялiкi вырас яблык i чырвоны,
Пашкадаваў, ды вельмi позна,
лiст
9.11.2000
4489
КАМЕНЬЧЫКI НА ДНЕ
Шурпатыя спачатку прыйдуць словы,
Ды хутка iх шлiфуе думкi
плынь,
Застаўся водар каб ад iх
мядовы,
Збег смак паганы, горкi, як
палын.
I круцiць словы плынь, пакуль
заззяюць,
Iдзе працэс цудоўны, нiбы ў сне,
I верш пашлiфаваныя складаюць
Прыгожыя каменьчыкi на дне.
9.11.2000
4490 ПIЛУЮЦЬ I СЯКУЦЬ
Пiла з сякерай разам дадуць
рады,
Як ў грозным i
бяссэнсавым баi
З металам ў сэрцы падаюць салдаты,
I дрэвы так кладуцца на зямлi.
Не бачыць вершалiнам больш
нябёсы,
Згнiюць за непатрэбай хутка
пнi,
Так ў трыццаць сёмым пiлавалi
лёсы,
Сякуць няшчадна iх i ў нашы
днi.
9.11.2000
4491 РЭХА
СЛОЎ
Куды не кiнь – вакол прарэха,
Нам абяцалась ўсё не так,
I толькi слоў прыгожых рэха
Цяпер спрабуем мы на смак.
Араць хоць цяжка без агрэха,
Лепш жураўля не абяцаць,
Ды вельмi слабая уцеха
Сiнiцу толькi ўсiм даваць.
9.11.2000
4492 ШЧЫРА
ДЗЯКУЮ
Прыйшоў, нарэшце, мой жаданы час,
Не скончыцца ён за адно iмгненне,
Я чэрпаю энергiю ад вас,
I п'ю, як мёд, чароўнае натхненне.
Прыемна зноўку адчуваць узлёт,
Ў душы гучыць прыветлiвае
лета,
Лячу над лесам i над плынню
вод
I вельмi шчыра дзякую за
гэта.
9.11.2000
4493
ЧАРОЎНАЯ ДАРОГА
Мой раннi сум стаў позняй асалодай,
Рассеялась вячэрняя iмжа,
Прыйшло каханне з дзiўнаю
пяшчотай,
Узнёслым стала цела i душа.
Здабыў i хваляванне, i трывогу,
Ад дум салодкiх ноччу кепска
сплю,
Бо выйшаў на чароўную дарогу,
Iсцi па ёй бясконца я люблю.
9.11.2000
4494 ВЫСОКIЯ МРОI
Жынчына мрой маiх высокiх,
Я абажаў яе адну,
Яна, як на хвасце сарокi,
Прынесла мне ў душу вясну.
I пераблытала надвор'е,
Вясна бясконцая зiмой,
Заззяла яркае сузор'е
Высокiх, нiбы неба, мрой.
10.11.2000
4495 РАННЯЯ
ЗIМА
Лiстапад, а лiсця ўжо няма,
Восень ставiць свой апошнi
клiчнiк,
На парозе белая зiма,
Паскiдаў з крон золата
кастрычнiк.
Рана на душу ляглi снягi,
Як пялёсткi вiшнi i чарэшнi,
Сэрца у знямозе ад тугi,
Белы пух няхай бы лёг у снежнi.
10.11.2000
4496 ХОЧАЦЦА
ШЧАСЦЯ
Дождж, i ручаi бягуць ракой,
Сонейка не ззяе анi трохi,
Непагадзь прыносiць неспакой,
Сэрца замiрае ад трывогi.
Дождж прайшоў, але вiсiць
iмжа,
Хочацца, заўжды каб ззяла сонца,
Пакутуе ў непагадзь душа,
А ёй шчасця хочацца бясконца.
10.11.2000
4497
ВЯСНОВАЯ ПЕСНЯ
Я твой пацалунак вясновы
Ў нялёгкай здабыў барацьбе,
Ты шэпчаш чароўныя словы:
Кахаю, кахаю цябе.
Прыйшло к нам цудоўнае лета,
Ды ў душах квiтнеюць сады,
Вясновая песня не спета,
Няхай гучыць ў сэрцах заўжды.
10.11.2000
4498 СМАК
КАХАННЯ
Смак кахання заўжды да спадобы,
Ды чамусьцi праходзiць яно,
Калi будуць празмерныя
спробы,
Брыдкiм стане любое вiно.
Нават з сонечнага вiнаграду,
Як задужа – страчаецца смак,
I ў каханнi пазнаць можна
здраду,
Як заўсёды казаць толькi
«так».
10.11.2000
4499 ХВАЛI КАХАННЯ
Каханне. Ў iм бальзам ёсць i атрута,
I шчасце, i маркота ад нягод,
I радасць, i вялiкая пакута,
I горкае падзенне, i узлёт.
Мяняецца яно заўжды, як хвалi,
То полымя гарыць, то чад i дым,
Ды хочацца ўсё роўна, каб
кахалi,
I сталым, i занадта маладым.
10.11.2000
4500 ЖАДАНЫ
Пяшчотныя, моцныя рукi,
Агеньчыкi ззяюць ў вачах,
Я чую прыемныя гукi,
Як стукае сэрца ў грудзях.
I палкiя, смаглыя губы,
Нясцерпны запал малады,
I ты мне жаданы i любы.
Мой мiлы, спяшацца куды?
10.11.2000